Z dniem 1 października 2018 r. uległy zmianie przepisy dotyczące wpłat na PFRON, do których uiszczania zobowiązani są, co do zasady, pracodawcy zatrudniający w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w danym miesiącu co najmniej 25 osób. Zmiany dotyczą zarówno jednostek dokonujących obowiązkowych wpłat, jak i tzw. sprzedających – pracodawców uprawnionych do wystawiania informacji o kwocie obniżenia wpłat na PFRON w związku z osiąganiem określonych wskaźników zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz dokonywaniem sprzedaży własnej produkcji i usług (dalej: „sprzedawcy”).
W odniesieniu do pierwszej grupy jednostek, wskazane zmiany dotyczą przede wszystkim wysokości kwoty, o jaką będzie możliwe obniżenie wpłaty na PFRON w sytuacji dokonania zakupu produkcji lub usług od sprzedającego. Przypomnijmy, że do dokonywania wpłat na PFRON zobowiązani są pracodawcy, u których stan zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w danym miesiącu wynosi co najmniej 25 pracowników, a wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest niższy niż 6% (2% w odniesieniu do określonej grupy jednostek z sektora edukacji). Podobnie jak dotychczas, istnieje ponadto możliwość obniżenia wysokości wpłaty na PFRON z tytułu dokonania zakupu produkcji lub usług od sprzedających.
Warunkiem do dokonania obniżenia jest:
- udokumentowanie zakupu fakturą,
- uregulowanie należności za zakup produkcji lub usługi w terminie określonym na fakturze,
- udokumentowanie kwoty obniżenia informacją o kwocie obniżenia (INF-U) wystawioną przez sprzedającego w terminie
Wprowadzone z dniem 1 października zmiany dotyczą limitu kwoty, o jaką pracodawca może obniżyć wpłatę na PFRON. Dotychczas, jedynymi ograniczeniami była kwota należności bez podatku VAT (netto) wykazana na fakturze oraz maksymalne obniżenie w odniesieniu do wszystkich otrzymanych przez pracodawcę informacji INF-u w wysokości 50% obowiązkowej wpłaty na PFRON. W myśl nowych przepisów, pracodawca będzie mógł obniżyć wpłatę o kwotę stanowiącą 50% należności bez podatku VAT (netto) wykazanej na fakturze z uwzględnieniem wszelkich dokonanych następnie korekt. Powyższe, w wielu przypadkach, oznaczać może zwiększenie obciążenia finansowego z tytułu obowiązkowych wpłat na PFRON. Poniżej przedstawiono liczbowe porównanie obrazujące skutki wprowadzonych zmian dla pracodawców dokonujących wpłat na PFRON.
| Wyszczególnienie | Przed zmianami [zł.] | Po zmianach [zł.] |
| Obowiązkowa wpłata zgodnie z art. 21 ustawy | 50 000 | 50 000 |
| Kwota obniżenia wykazana w INF-u | 15 000 | 15 000 |
| Kwota netto faktury od sprzedającego | 20 000 | 20 000 |
| Maksymalne obniżenie wpłaty na PFRON | 15 000 | 10 000 |
| Obowiązkowa wpłata na PFRON | 35 000 | 40 000 |
Z pozostałych, istotnych zmian dla pracodawców dokonujących wpłat na PFRON, wskazać należy na prawne usankcjonowanie możliwości dokonania obniżania wpłat przez oddział danej jednostki. Warunkiem jest tutaj jednak ujawnienie danych oddziału na fakturze dokumentującej zakup od sprzedającego.
W kwestii pracodawców będących uprawnionymi sprzedającymi, zakres zmian wprowadzonych z dniem 1 października 2018 r. jest zdecydowanie szerszy i dotyczy w dużej mierze procedury udzielania „ulg we wpłatach”, gdzie nałożono szereg nowych obowiązków informacyjnych, zwiększając w szczególności zakres niezbędnych informacji zamieszczanych na formularzu INF-u. Wprowadzono również nowe zasady nabywania uprawnień do wystawiania informacji INF-u oraz zmodyfikowano nieznacznie zakres i wysokość kar finansowych za nieprawidłowe wykonywanie obowiązków w zakresie udzielania „ulg we wpłatach” przez sprzedających.
Podsumowując, należy stwierdzić, iż dokonane przez ustawodawcę zmiany, mimo, iż mają w dużej mierze charakter porządkujący, to dokonane zostały w odpowiedzi na pojawiające się nadużycia ze strony sprzedających a ich głównym celem jest zwiększenie przejrzystości obowiązującego systemu udzielania „ulg we wpłatach” do PFRON.