Zgodnie z najnowszymi doniesieniami medialnymi, w najbliższym czasie czeka uczestników obrotu gospodarczego rewolucja cenowa, z uwagi na spodziewany wzrost poziomu inflacji, który ma utrzymywać się na szacowanym od dawna poziomie ponad 7%. Większość przedsiębiorców, zdając sobie sprawę z konsekwencji powyższego zjawiska gospodarczego, pragnie przy zawieraniu umów zabezpieczyć swoje interesy przed spodziewanym spadkiem siły nabywczej pieniądza krajowego w kolejnych latach.
Najskuteczniejszym sposobem na zabezpieczenie się przed rzeczonym zjawiskiem inflacji jest wprowadzenie do umów tzw. klauzul waloryzacyjnych. Klauzule te to postanowienia umowne, zgodnie z którymi wartość danego świadczenia zostanie ustalona w oparciu o wartość określonego miernika, np. o wzrost średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych. Średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w stosunku do roku poprzedniego publikowany jest przez Prezesa GUS w styczniu każdego roku. Jeżeli zatem umowa zawarta jest na czas nieokreślony, w konsekwencji czego w czasie jej obowiązywania istnieje ryzyko spadku siły nabywczej pieniądza, warto do umowy wprowadzić klauzulę waloryzacyjną, na podstawie której wynagrodzenie będzie okresowo – np. corocznie – podwyższane o wartość danego wskaźnika, np. cen towarów i usług konsumpcyjnych, publikowanego przez Prezesa GUS. W ten sposób, rzeczywista wartość wynagrodzenia wynikającego z umowy będzie taka sama, jak w dniu jej zawierania – bez względu na zmieniające się warunki gospodarcze i rynkowe.
Od dłuższego czasu klauzule waloryzacyjne były wprowadzane do umów sporadycznie i z daleko posuniętej ostrożności kontraktowej, bowiem do niedawna sytuacja ogólnorynkowa, odczuwalna dla przeciętnego konsumenta, była raczej stabilna – w szczególności w zakresie poziomu inflacji. I tak: wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w Polsce w 2018 r. wyniósł 101,6 (wzrost cen o 1,6%) w stosunku do 2017 r.; w 2019 r. wyniósł 102,3 (wzrost cen o 2,3%) w stosunku do 2018 r.; w 2020 r. wyniósł 103,4 (wzrost cen o 3,4%) w stosunku do 2019 r. Obecnie, przy inflacji na poziomie 7% – w naszej ocenie – klauzule waloryzacyjne nabierają nowego znaczenia przy formułowaniu i zawieraniu umów handlowych. Z tego też względu warto o nich pamiętać.