Od marca 2020 r. – kiedy to w Polsce pierwsza osoba została zakażona COVID-19 – przedsiębiorcy zmagają się z trudnościami przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Wielu z nich decyduje się na zawieszenie funkcjonowania swego przedsiębiorstwa bądź – w skrajnych wypadkach – na wszczęcie postępowania upadłościowego. Ci, którzy funkcjonują w dalszym ciągu, mogą liczyć na pomoc publiczną, na podstawie kilku, obowiązujących jeszcze programów państwowych. Jak się jednak okazuje – mimo spełnienia formalnych warunków do otrzymania wsparcia finansowego – może się zdarzyć, że przedsiębiorca takiej pomocy nie otrzyma. Ustawodawca, przed kilkoma dniami wprowadził bowiem w ustawie z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (zwanej dalej „ustawą”) przepis, zgodnie z którym przyznanie pomocy finansowej państwa, przysługującej na podstawie programów rządowych udzielania wsparcia finansowego, skierowanych do poszczególnych przedsiębiorców lub ich grup, finansowanych między innymi z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, będzie zależna od tego, czy przedsiębiorca przestrzega przepisów uchwalonych w związku ze stanem epidemii. Oznacza to, że naruszenie ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, ustanowionych przez Radę Ministrów w celu przeciwdziałania COVID-19, stanowi podstawę odmowy udzielenia pomocy publicznej.
Przedsiębiorca ubiegający się o udzielenie pomocy publicznej w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, obowiązany jest – na etapie składania wniosku o przyznanie pomocy publicznej – złożyć oświadczenie, że nie naruszył ww. ograniczeń, nakazów i zakazów. Oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
Co więcej, w przypadku późniejszego stwierdzenia przez właściwy organ, że przedsiębiorca złożył fałszywe oświadczenie (tj. w rzeczywistości nie przestrzegał ww. przepisów), organ ten poinformuje podmiot udzielający pomocy publicznej o stwierdzeniu naruszenia wymogów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19. W konsekwencji przedsiębiorca zostanie zobowiązany do zwrotu kwoty stanowiącej równowartość udzielonej pomocy łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Decyzję o obowiązku zwrotu pomocy wydaje podmiot udzielający pomocy publicznej, a egzekucja zwrotu tej kwoty następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym.
Ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, tj. w dniu 29 listopada 2020 r.