Nadchodzą kolejne zmiany przepisów, które obejmą swoim zakresem spółki handlowe. Ustawą z dnia 12 kwietnia 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu utworzono Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (zwany dalej „rejestrem”).
Rejestr służy przetwarzaniu informacji o osobach fizycznych kontrolujących spółki jawne, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjne (a w niedalekiej przyszłości – również proste spółki akcyjne).
Beneficjentami rzeczywistymi są osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką za sprawą posiadanych uprawnień, które wynikają z okoliczności faktycznych lub prawnych i dają możliwość wywierania decydującego wpływu na działania lub czynności podejmowane przez spółkę. Są to także osoby, w imieniu których nawiązywane są stosunki gospodarcze lub przeprowadzana jest transakcja okazjonalna. W przypadku spółki (osoby prawnej) jej beneficjentem rzeczywistym może być:
- osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,
- osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę poprzez posiadanie w stosunku do tej osoby prawnej uprawnień dominujących, o których mowa w ustawie o rachunkowości (tj. osoba fizyczna posiadająca bezpośrednio lub pośrednio większość ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym jednostki zależnej),
- osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych powyżej.
Co istotne, wszystkie spółki obowiązane są do zgłaszania swoich beneficjentów do rejestru. Od dnia 13 października 2019 r. wszystkie nowotworzone spółki będą miały na wykonanie tego obowiązku 7 dni licząc od dnia wpisania ich do KRS. Natomiast spółki już istniejące, tj. założone przed dniem 13 października 2019 r. muszą zgłosić swoich beneficjentów do rejestru do dnia 13 kwietnia 2020 r.
Informacje podlegające zgłoszeniu do rejestru obejmują dane identyfikacyjne zgłaszanej spółki, tj.: nazwę, formę organizacyjną, siedzibę, numer w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz NIP. Nadto należy podać dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego i członka organu lub wspólnika uprawnionego do reprezentowania zgłaszanej spółki, w tym: imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, numer PESEL albo datę urodzenia – w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL oraz informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu. Za niewykonanie obowiązku zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego do rejestru grozi kara pieniężna do 1.000.000,00 zł.